Dynamisch Kustbeheer

Deltaproof

Rijkswaterstaat

Stowa

Kustbeheer HHNK

Er waait een nieuwe wind... Waar blijft de storm?
Petra Goessen (Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier)

Meer meebewegen en meedenken met de regio, dat is de nieuwe koers die het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier wil varen. Dat betekent maatwerk per gebied en veel overleggen, informeren en meten. Voor de informatievoorziening werkt het Hoogheemraadschap aan een site met per kustdeel relevante informatie.

De nieuwe koers is het gevolg van de Deltavisie, die het Hoogheemraadschap samen met betrokkenen uit de regio ontwikkelt. Tijdens dat proces kwam het signaal naar voren dat het Hoogheemraadschap niet altijd de taal van regionale partijen spreekt. Volgens Goessen wil het Hoogheemraadschap hier verandering in brengen en beter in gesprek raken met betrokkenen. Goessen: "We vragen strand-pavil¬joenhouders regelmatig om hun paviljoens te verplaatsen, om mee te bewegen met de kust. Omgekeerd willen wij ook meer gaan meebewegen en meer op zoek gaan naar mogelijkheden op een bepaalde plek. Dat is een heel andere manier van werken dan we gewend zijn. We waren gewend om overal dezelfde regels te hanteren, maar nu willen we meer maatwerk toepassen. We moeten natuurlijk wel alert blijven. Als we te gemakkelijk ontwikkelingen toestaan, is dat soms lastig te keren. Het betekent veel overleggen, veel informatie uitwisselen en veel meten."

Pilot Castricum
Als voorbeeld van de nieuwe wind die in het Hoogheemraadschap waait, noemt Goessen de pilot Castricum. Ze vertelt: "Eigenlijk zouden hier maar twee strandpaviljoens het hele jaar mogen staan, maar er staan er vier. De paviljoens staan bovendien veel dichter bij elkaar dan volgens ons oorspronkelijke beleid is toegestaan. We zijn hierover met de paviljoenhouders in gesprek gegaan en hebben afgesproken dat de paviljoens vooralsnog mogen blijven staan. Wij gaan de ontwikkelingen tussen de paviljoens en bij de strandhuisjes intensief monitoren. Als referentie zullen we de ontwikkelingen in ongestoorde natuurgebieden volgen, ten noorden en zuiden van de paviljoens. Indien uit de monitoring blijkt dat de referentiegebieden aangroeien dankzij suppleties, en bij de paviljoens gebeurt dat niet, dan staan de paviljoenhouders aan de lat om dat op te lossen. Zij moeten dan zorgen voor extra zand.
Als uit de pilot blijkt dat dit naar ieders tevredenheid werkt, is het principe misschien ook uit te breiden naar andere kustplaatsen."

Website met informatie per kustdeel
Voor de informatievoorziening, werkt het Hoogheemraadschap aan een website. Vooralsnog is deze alleen voor intern gebruik, later zal de site voor iedereen toegankelijk zijn. Goessen licht toe: ''Op de site kun je het stukje kust kiezen waarover je informatie wilt. Er komt dan een kaartje van het kustdeel op het scherm. Daarbij staat onder andere tot welke kusttype het gebied behoort. We onderscheiden drie typen kust. Waar de duinen smal zijn en de veiligheid in het geding is, hanteren we een 'vastgehouden kust'. Daar willen we zoveel mogelijk zand invangen. In sommige brede duingebieden mag het zand volop stuiven en spreken we over een 'paraboliserende kust'. Daartussen in zit de 'gekerfde kust': een kusttype waar het zand binnen bepaalde grenzen mag verstuiven. Het kusttype helpt een beheerder om te bepalen of hij moet ingrijpen als zich een kuil in de zeereep ontwikkelt."
De site geeft verder informatie over het beheer en onderhoud, het rekenpeil, vergunningen, monitoring /metingen en de contactpersoon bij het Hoogheemraadschap. Bovendien wordt het dwarsprofiel van een bepaalde plek gegeven; daarin staat met een 'afslaglijn' aangegeven welk deel van het profiel bij een zware storm kan afslaan.
Voor het Hoogheemraadschap dient de site als een basis om de inspectie van de zandige waterkering te kunnen uitvoeren. Daarbij wordt ook gebruik gemaakt van Digispectie: een database met foto's van de zeereep. Beheerders kunnen deze foto's in het veld gebruiken als ze willen beoordelen hoe de zeereep er bij ligt. Goessen: "Onze site dient als aanvulling hierop. Want als beheerders een stuifkuil tegen komen, maakt het nogal uit waar ze precies zijn en om welk kusttype het gaat. Een stuifkuil in een vastgehouden kust betekent: ingrijpen en wel direct. In een paraboliserende kust is het geen probleem en hoeft er niets te worden gedaan."

Hoe verder?
Komende tijd gaat Goessen verder met het vullen van de website met informatie per kustdeel. Verder blijft het Hoogheemraadschap in gesprek met de omgeving. Hiervoor wordt onder andere gezocht naar een nieuwe organisatievorm, zoals het vroegere Provinciale Overleg Kust.
Goessen sluit af met een waarschuwing. Want al waait er een nieuwe wind in het Hoogheemraadschap, buiten heeft het afgelopen jaren maar weinig echt gestormd. Goessen: "Meebewegen is goed, maar pas op. Vergeet niet wat er gebeurt na een echte storm¬. We zijn het misschien een beetje vergeten; maar het kan goed spoken aan de kust!"