Dynamisch kustbeheer: hoe zit dat nou bij Rijnland?
Joost Veer, Hoogheemraadschap van Rijnland
Sinds 2010 heeft het Hoogheemraadschap van Rijnland nieuw beleid over het zeereepbeheer. De ruimte voor verstuiving is toegenomen, maar het initiatief ligt – tot nog toe - bij de natuurbeheerder. Met oog op de versnelde zeespiegelstijging verkent het hoogheemraadschap of dynamisch kustbeheer wellicht ook kan bijdragen aan langetermijnveiligheid.
Joost Veer start zijn presentatie met enkele historische beelden van de Rijnlandse kust, waaruit blijkt dat er in het verleden regelmatig afslag optrad. De regelmatige suppleties – vanaf 1990 – hebben dit beeld veranderd en op veel plaatsen gezorgd voor aangroei. Ter hoogte van Bloemendaal bijvoorbeeld groeide de zeereep aan de zeezijde wel 60-70 meter aan. In de aangroeiende kustdelen ontwikkelen zich op het strand embryonale duintjes. De mate waarin blijkt samen te hangen met het gemeentelijk strandbeheer: waar het strand wordt schoongemaakt, zijn minder duintjes. Op de luchtfoto zie je de gemeentegrenzen weerspiegeld in het landschap.
Effect van stormen
Na een lange relatief windluwe periode, is het aantal stormen het afgelopen decennium weer toegenomen. Tijdens zo’n storm worden primaire duintjes op het strand ‘opgeruimd’ en neemt de aangroei van de zeereep tijdelijk af. Het zand verdwijnt daarbij in zee. Alleen bij de kerven stuift het zand naar de duinen waar het ‘veilig’ is tegen afslag.
Beleid vanaf 2010
Sinds 2010 is er officieel beleid van kracht voor de Rijnlandse zeereep. Joost Veer vertelt: ‘’Voor die tijd werd er wel al geëxperimenteerd met dynamisch kustbeheer, bijvoorbeeld door stormschade (stuifkuilen) bij Wassenaar en Bloemendaal niet te herstellen.
In het beleidsplan staat dat verstuivingsprojecten in bepaalde zones uitgevoerd mogen worden en dat spontane verstuiving van de zeereep op bepaalde plekken wordt gedoogd.
Als waterkeringbeheerder hebben we bij de verstuivingsprojecten een afwachtende houding, het initiatief ligt bij de natuurbeheerder. Wij controleren of verstuiving op een bepaalde plek toelaatbaar is en maken afspraken over onder andere monitoring. Maar na 750 jaar conservatief beleid, is dit een hele verandering. Sinds het nieuwe beleid van kracht is, zijn er verschillende projecten gestart, waaronder het project Noordvoort (hierover in de volgende presentatie meer). We zien dat ons nieuwe beleid succesvol is en mooie dingen oplevert.’’
Toekomst
Met de versnelde zeespiegelstijging in het verschiet, vraagt Rijnland zich echter af of het huidige beleid voldoende is. Veer: ‘’Om de langetermijnveiligheid te waarborgen, wordt het misschien belangrijk om aangroeizand naar de duinen te laten doorstuiven, zodat het niet bij storm verloren gaat. Kerven kunnen daarvoor misschien als middel dienen. Kijk maar naar de Noordwest Natuurkern bij Parnassia, waar het zand via gegraven sleuven ver landwaarts stuift. Er wordt daar veel gemeten en gemodelleerd: hoeveel zand stuift er door zo’n sleuf? En waar gaat het zand precies heen? De ervaringen en kennis die we bij dit soort projecten opdoen, gebruiken we als bouwstenen voor toekomstig beleid.